Roerige tijd voor organisator jaarmarkt: ‘Stonden echt op het punt om te stoppen’

Bij de Alphense jaarmarkt kun je over de hoofden lopen door het stadshart Foto: ANP

ALPHEN AAN DEN RIJN - Meer dan ooit leek het einde nabij voor de Alphense jaarmarkt. Zonder financiële hulp van de gemeente zou het feest deze week niet door zijn gegaan, benadrukt Hans van Beek. 'We stonden echt op het punt om te stoppen', verzekert de voorzitter, die tegelijkertijd werd getroffen door groot privéleed.

Eind januari luidt het jaarmarktbestuur de noodklok. Trekt de gemeente Alphen aan den Rijn geen extra geld uit, dan kunnen de opgelopen kosten voor het bijna 130 jaar oude evenement niet meer worden opgehoest. Daarom wordt er geen vergunning aangevraagd, schrijft de organisatie in een brandbrief aan zowel het college als de gemeenteraad.

Terwijl het bestuur dat ingrijpende besluit neemt, heeft Hans van Beek (77) heel andere dingen aan zijn hoofd. Hij zit op dat moment namelijk letterlijk aan het sterfbed van zijn vrouw Ria (78). Zij overlijdt aan een agressieve vorm van longkanker. 'Twee weken daarvoor liepen we nog hier over de markt', vertelt Van Beek op het Alphense Rijnplein, tijdens de feestdag het kloppende hart van de jaarmarkt. 'Echt onvoorstelbaar.'

Hans van Beek, voorzitter van de Alphense jaarmarkt Foto: Studio Alphen

Vanzelfsprekend valt die periode hem heel zwaar. Het echtpaar is bijna vijftig jaar geleden vanuit Amsterdam naar Alphen verhuisd. 'Wij hadden zestig jaar verkering. Als je zo lang bij elkaar bent, groei je enorm naar elkaar toe. En als je dan in twee weken tijd afscheid moet nemen...' Slikkend: 'Dat is heel emotioneel.'

In zijn afwezigheid voeren andere bestuursleden gesprekken met de gemeente, waarbij hij gaandeweg weer aanhaakt. Die leiden ertoe dat burgemeesters en wethouders ruim een maand later eenmalig een aanvullende bijdrage van 18.000 euro toezeggen. En daarmee is één van de grootste jaarmarkten in het land gered van een ondergang.

Commotie en onvrede

'Die brief, waarin wij onze zorgen bekend hebben gemaakt, kwam kennelijk nogal binnen', blikt Van Beek een halfjaar later terug. 'Want het heeft nogal wat losgemaakt.' Daarmee verwijst hij onder meer naar de vele geschokte reacties op het in eerste instantie niet doorgaan van de jaarmarkt. Inwoners en politici uiten hun onvrede. Zo wordt er zelfs gedacht aan een vervroegde 1 aprilgrap.

Onnodig, noemt wethouder Gerard van As (Nieuw Elan) alle commotie achteraf. 'Want de gemeente was helemaal niet voornemens om te stoppen met de jaarmarkt', beklemtoont hij. 'De jaarmarkt is één van de iconen voor onze gemeente, qua evenementen of festiviteiten. Er is geen sprake van dat de gemeente of de raad een punt wilde zetten achter de jaarmarkt.'

'Als ik erop terugkijk, dan was het een storm in een glas water', stelt voormalig LPF-politicus Van As. 'Dat is absoluut niet zo', reageert Van Beek op zijn beurt. 'Hoe dicht de jaarmarkt bij de afgrond zat? Heel dicht. We stonden echt allemaal op het punt om te stoppen. Pas op het allerlaatste moment hebben we het kunnen keren.'

Het door de gemeente beloofde bedrag van 18.000 euro komt bovenop een al eerder verkregen subsidiebijdrage van 12.000 euro. Dat geld is volgens Van Beek hard nodig. 'Voor de beveiliging, EHBO en ondersteunende diensten. En voor het betalen van allerlei attracties die we onderweg bij de markt willen lokaliseren. Want dat onderscheidt ons van veel andere jaarmarkten of braderieën: wij zorgen dat er overal iets te doen is.'

Op de derde woensdag in september struinen traditiegetrouw zo'n 80- tot 100.000 bezoekers van de Alphense jaarmarkt door het stadshart. Daar staan dan zeker vijfhonderd marktkramen met koopwaar opgesteld. Het evenement bestaat sinds 1896 en is begonnen als een paardenmarkt. Tegenwoordig heeft de jaarmarkt ook een apart avondprogramma met muziekoptredens en is er in de week voorafgaand een kermis.

Dit jaar kan het evenement dus 'gewoon' doorgaan. Maar op langere termijn blijft het voortbestaan van de Alphense jaarmarkt een vraagteken. 'Het is nu wel vijf voor twaalf', vindt wethouder Van As. 'Het bestuur moet even goed gaan analyseren: kunnen wij op deze manier doorgaan, met de huidige crew? Of moeten we nieuwe mensen erbij halen? Dat laatste moet gewoon gebeuren, denk ik.'

Op dat vlak liggen Van As en Van Beek wél op één lijn. 'Het wordt wel tijd dat er vanuit de jeugd opvolging komt', erkent Van Beek, die nu meer dan een decennium voorzitter van de jaarmarkt is. 'Dit is mijn laatste jaar, die keuze heb ik hem ook al medegedeeld. We zijn druk bezig om naar nieuwe mensen te zoeken die het bestuur gaan bemensen.'

Adviezen geven

Zelf wil hij 'op de achtergrond best nog wel een jaartje erbij blijven om adviezen te geven', mocht dat nodig zijn. Maar daarna houdt het wat hem betreft echt op. 'Ik hoop dat we in staat zijn om voor de toekomst voldoende financiën te vinden. Want ik denk dat een evenement als de jaarmarkt van Alphen toch uniek is.'

Lees ook: