André de Jeu: ‘99 procent zeker dat Nieuw Elan, CDA en GroenLinks eruit komen’
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - VVD, ChristenUnie, Beter Alphen en de vijf andere partijen in de toekomstige oppositie van de gemeenteraad lijken niet meer te hoeven hopen op een plek in de coalitie. 'Ik weet voor 99 procent zeker dat we eruit gaan komen', zegt formateur André de Jeu, die namens Nieuw Elan ook onderhandelaar is bij de formatiegesprekken.
De drie partijen hebben met 21 van de 39 zetels een zeer krappe meerderheid. 'Hebben we meer partijen nodig of durven we het aan met z'n drieën? Wij hebben gezegd: laten wij het dan maar doen, lef tonen en onze verantwoordelijkheid nemen', zegt De Jeu in een interview met Studio Alphen. 'Geen van deze drie partijen kan zich verstoppen. Het is meedoen of niet meedoen.'
Geen VVD of ChristenUnie
Maandagavond spraken Nieuw Elan (10 zetels), CDA (6) en GroenLinks (5) met VVD (6), ChristenUnie (2) en Beter Alphen (1) over een eventuele uitbreiding van de coalitie. Dit zijn de zes partijen die tegen informateur Pieter Hilhorst hebben gezegd mee te willen doen in een nieuw college. Coalitiepartij D66 had daar, na het terugvallen van vier naar drie zetels, geen interesse in.
'Wij zien geen hele grote voordelen in het toevoegen van een van deze partijen behalve een grotere numerieke meerderheid in de coalitie', zegt De Jeu. Dat heeft verschillende redenen. Punten die deze partijen graag willen uitvoeren komen sowieso al terug in het programma. 'Dan hebben we ze in de coalitie niet per se nodig, omdat ze deze punten ook steunen als ze niet in de coalitie komen.'
Maar ook de verhoudingen zijn belangrijk. Kun je het maken om VVD, dat in zetelaantal is toegenomen, te weren en het voordeel te geven aan een veel kleinere en in zetelaantal afgenomen partij als ChristenUnie? Maar ook, wat betekent het voor GroenLinks als zij met vijf zetels één wethouder mag leveren en ChristenUnie met twee zetels straks ook.
Wethouders
Over het aantal wethouders dat in het college komt wil De Jeu nog niet vooruitlopen. Vijf wethouder lijkt het meest voor de hand liggend: twee voor Nieuw Elan, twee voor CDA en één voor GroenLinks. Al is nog niet uitgesloten dat er een zesde (parttime) wethouder komt.
Een van de portefeuilles die verdeeld zal moeten worden, is de post financiën. ChristenUnie leverde de afgelopen jaren de wethouder financiën. 'Ik heb dat op tafel gelegd en gezegd dat als we het met z'n drieën gaan doen, dat we dan ook deze portefeuille moeten gaan invullen. Het antwoord daarop was dat we dat moeten gaan doen, maar een oplossing hebben we nog niet.'
Nieuw Elan, CDA en GroenLinks hebben voldoende chemie met elkaar om ook op voor GroenLinks lastige thema's als woningbouw (in de polder) en infrastructuur eruit te komen. 'De gesprekken van de afgelopen dagen geven mij geen aanleiding om te veronderstellen dat dat niet gaat lukken.' Over wat er dan is besproken als eventueel compromis, wil De Jeu niks zeggen.
Komende weken
De onderhandelingen starten dinsdagavond. Op donderdag 26 april moet het coalitieakkoord gepresenteerd worden. Dat is de wens van burgemeester Liesbeth Spies en formateur De Jeu heeft gezegd zijn best te doen om dat te halen. Of dan ook de wethouders al beëdigd worden is nog niet bekend. 'Hun screening neemt een week in beslag. Halen we dat, is het een wereldrecord.'
De Jeu: 'Wij gaan de komende weken naast onderhandelen ook praten met alle individuele partijen om te kijken wat we kunnen meenemen van hun standpunten. Halverwege breken we de boel open om in gesprek te gaan met de (maatschappelijke) partners van de gemeente. En natuurlijk gaan we langs alle thema's die relevant zijn voor de komende vier jaar.'
Namens Nieuw Elan zullen lijsttrekker André de Jeu en wethouder Gerard van As onderhandelen. CDA heeft lijsttrekker Marjon Verkleij en wethouder Kees van Velzen naar voren geschoven. GroenLinks heeft lijsttrekker René Driesen en raadslid Erik van Zuylen aan tafel zitten. Naast onderhandelaar fungeert De Jeu ook als formateur, oftewel voorzitter van de formatiegesprekken.
'Iedereen z'n inbreng doet er toe'
Hoe dan ook, de coalitie zal een zeer krappe meerderheid krijgen en dat biedt kansen voor de oppositie. 'De inbreng van een ieder zal er toe doen. Acht partijen in de oppositie hebben geen gezamenlijke meerderheid. Dat betekent mooie debatten met als doel dat het voor de samenleving beter wordt', besluit De Jeu.