Gapend gat langs N11: bomen gekapt om Japanse duizendknoop te doden

Graafwerk op de geluidswal in Alphen langs de N11 Foto: Herik Zuigtechniek

ALPHEN AAN DEN RIJN - Weggebruikers die op de N11 rijden en Alphen aan den Rijn passeren, is het vast opgevallen: langs de weg zit een gapend gat in de geluidswal. Bomen zijn weggehaald en de grond is afgedekt. De boosdoener? Een ongenode gast, die dreigt het gehele gebied te veroveren. 'Hij mag zich niet verspreiden.'

De indringer die hier met alle macht wordt bestreden, heet de Japanse duizendknoop. Deze plant woekert diep onder de grond. Hij geldt als een invasieve exoot, oftewel een levend wezen dat zich buiten zijn oorspronkelijke vestigingsgebied bevindt. Breidt die zich uit, dan kan dat grote gevolgen hebben. Zo lopen andere planten gevaar te worden verdrongen en dreigt er schade te ontstaan aan funderingen en rioleringen.

'We weten al een aantal jaren dat-ie hier zit', reageert Relus Breeuwsma (CDA), wethouder openbare ruimte namens de gemeente Alphen. 'De afgelopen jaren hebben we naar een effectieve bestrijdingsmaatregel gekeken. Nu hebben we het werk echt in gang gezet, omdat de risico's op verdere verspreiding en ook op schade aan de geluidwal en de infrastructuur eromheen echt groter aan het worden is.'

Omdat het gaat om een behoorlijk groot gebied, meer dan honderd vierkante meter, heeft de gemeente het gespecialiseerde bedrijf Herik Zuigtechniek ingeschakeld, om het probleem biologisch te bestrijden. 'We stimuleren bacteriën die in de grond zitten. Die dekken we af, dan krijgt de Japanse duizendknoop geen zuurstof meer. En zodoende worden zijn wortels als het ware opgegeten door de bacteriën', legt Johan van den Herik uit.

Dat er aan de kant van Kerk en Zanen - de naastgelegen woonwijk - een gat in de geluidswal zit, komt omdat er inmiddels acht bomen zijn gekapt. De grond is afgedekt met een groot zwart zeil, waar de woekerende plant onder verschillende folielagen ligt. 'Na een jaar kan het folie er weer af. En dan is de Japanse duizendknoop dood', verklaart Van den Herik.

Onder een groot zwart zeil moet de Japanse duizendknoop aan z'n einde komen Foto: Herik Zuigtechniek

Als eigenaar van een verdelgingsbedrijf heeft hij al wel vaker met dit bijltje gehakt. Maar toch is het bestrijden van de Japanse duizendknoop op deze locatie een flinke operatie, omdat het langs de weg én in een recreatiegebied gebeurt. Vandaar dat het aangrenzende klimaatbos voorlopig deels is afgesloten voor fietsers en voetgangers.

'Heel vervelend', bekent Breeuwsma. 'Aan de andere kant: het is het waard om nu even met elkaar door de zure appel heen te bijten, omdat het straks qua beplanting maar ook qua veiligheid een betere situatie oplevert. Als je niet ingrijpt, dan vermeerdert de plant zich. En we willen niet dat hij zich verspreid naar andere plaatsen in de gemeente.'

Fors prijskaartje

Aan die grootscheepse aanpak van de Japanse duizendknoop hangt een fors prijskaartje. Volgens de wethouder kost het bestrijdingswerk de gemeente zeker enkele tonnen. 'We hebben een budget voor de aanpak van invasieve exoten, soorten planten en dieren die we niet binnen onze gemeentegrenzen willen hebben. Daar is per jaar zo'n drie ton voor beschikbaar. En met zo'n groot en duur project als dit, komt de bodem van die pot snel in zicht.'

Aankomende week verwacht de aannemer het laatste (voor)werk af te ronden. Daarna is het een kwestie van geduld, en in de gaten houden of het doek niet beschadigd raakt. Van den Herik hoopt eind volgend jaar de afdekking weg te halen. Dan kan alles weer in de oorspronkelijke staat worden teruggebracht. 'Ik roep mensen op: houd altijd zelf in de gaten dat je niet zoiets in je tuin krijgt. Want dat wil je niet voor je eigen fundering', besluit Breeuwsma.

Lees ook: Provincie Zuid-Holland is ‘helemaal klaar’ met rivierkreeft en betaalt aanpak