Inspectie tikt Alphense jeugdzorginstelling op de vingers: onveilige situatie door vernieling, mishandeling en blowen

Foto: Pixabay

ALPHEN AAN DEN RIJN – De Alphense jeugdzorginstelling Rijnhove is op de vingers getikt door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. De aanleiding is een verrassingsbezoek van de inspectie in maart dit jaar. In Rijnhove worden jongeren met complexe problematiek behandeld. Volgens de inspectie is de situatie echter onveilig.

Uit een rapport dat dinsdag 9 juli werd gepubliceerd, blijkt dat de inspectie verschillende misstanden heeft aangetroffen bij de jeugdzorginstelling in Alphen aan den Rijn. Een jongere die werd behandeld, nam twee andere jongeren uit de behandelgroep mee naar iemand die één van de jongeren heeft mishandeld. Op de avond voor het verrassingsbezoek van de inspectie wordt een huiskamer vernield door de jongeren, die ook hebben geblowd.

Drie behandelgroepen in Rijnhove

Rijnhove had op het moment van de inspectie drie open behandelgroepen met een grootte van zes jongeren in de leeftijd van twaalf tot achttien jaar. De groepen Astraea en Athene zijn meidengroepen die zich richten op specifieke meidenproblemen, zoals schadelijke afhankelijkheidsrelaties, seksuele uitbuiting en slachtofferschap.

De derde groep is Merel en daarin zit een gemengde doelgroep van jongeren die te maken hebben met complexe problematiek in gedrag en ontwikkeling. De jongeren verblijven ongeveer zes tot acht maanden op de open groepen.

Uitdagingen voor jeugdzorginstelling

De Alphense jeugdzorginstelling loopt net als andere zorginstellingen tegen verschillende problemen aan. Met name de snelle afbouw van gesloten jeugdzorg en het zoeken naar de juiste aanpak spelen een rol.

Daarnaast zijn de eisen toegenomen voor het waarborgen van de kwaliteit in jeugdzorg met de nieuwe jeugdwet. Ook is er sprake van een krappe arbeidsmarkt. Daardoor is het voor Rijnhove een uitdaging om de juiste mensen aan te nemen of te behouden.

Risico op mismatch neemt toe

Uit het rapport van de inspectie blijkt dat de matching en intakegesprekken voor de behandelgroepen steeds vaker wordt gedaan door een consultant die niet verbonden is aan de groepen. Daardoor is het risico op een mismatch toegenomen, volgens de pedagogisch medewerkers.

In de afgelopen maanden zijn er in twee van de drie open behandelgroepen een aantal versnelde opnames geweest, die ervoor hebben gezorgd dat er jongeren met complexe problematiek zijn opgenomen terwijl ze niet gemotiveerd zijn. Dit zorgde volgens medewerkers voor onveilige situaties en heel veel incidenten. Deze aanpak is volgens medewerkers van Rijnhove ontstaan vanwege financiële nood, om zo open plekken in de behandelgroepen snel op te vullen.

Dossiers niet op orde en vrijheidsbeperkende maatregelen

Als de inspectie een aantal dossiers van cliënten inziet, blijkt dat deze dossiers niet volledig zijn. Verschillende documenten ontbreken en uit gesprekken met de pedagogisch medewerkers blijkt dat zij soms niet weten wat er speelt, omdat dit niet te lezen is in een dossier. Gedragswetenschappers bij de Alphense jeugdzorginstelling erkennen ook dat de dossiers door drukte en personeelstekorten niet op orde zijn.

Tijdens gesprekken krijgt de inspectie in alle lagen van de jeugdzorginstelling een gevoel van onmacht te horen. De inspectie is van mening dat het onacceptabel is dat jongeren bij Rijnhove traumatische ervaringen op hebben gelopen, doordat de veiligheid en het behandelklimaat niet goed genoeg zijn gewaarborgd.

Bij de behandelgroepen van Rijnhove is ook een aantal vrijheidsbeperkende maatregelen toegepast volgens de inspectie. De jeugdzorginstelling gebruikte maatregelen, zoals de eerste twee weken geen telefoon, kamerdoorzoekingen en urinecontroles. De inspectie wil dat Rijnhove het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen direct afbouwt en op zoek gaat naar andere alternatieven.

Plan van aanpak na inspectie

Rijnhove heeft na de inspectie een plan van aanpak gemaakt voor behandelgroep Merel. De jeugdzorginstelling geeft in dit plan aan dat sinds half mei alle dossiers van de jongeren die op Merel verblijven op orde zijn gebracht. In een gesprek dat de inspectie begin juni had met het bestuur blijkt ook dat er bij Merel gewerkt wordt aan de opbouw van een nieuw team medewerkers.

De inspectie ziet dat er met de nieuwe maatregelen een verbetering zichtbaar is, maar dat dit nog onvoldoende is waargenomen door de inspecteurs. Er zijn bij de inspectie zorgen over de verbeterkracht van de Alphense jeugdzorginstelling. Daarom wordt verwacht dat het bestuur van Rijnhove dit verbeterplan in een reële tijdslijn plaatst en monitort. In het najaar van 2024 zal de inspectie opnieuw de kwaliteit toetsen bij behandelgroep Merel in Rijnhove.

Het bestuur van iHub, de aanbieder van de jeugdzorg in Rijnhove, heeft naar aanleiding van het inspectierapport gereageerd: ‘Wij herkennen ons in de constateringen en de genoemde uitdagingen. We zien het belang om beschreven verbeteringen te realiseren. Zoals de inspectie weet, hebben we de afgelopen jaren al veel interventies gedaan om de zorg te verbeteren. We moeten helaas ook constateren dat dit met wisselend succes is gelukt.’

Lees ook: Afdelingen acute zorg Alrijne Ziekenhuis tijdelijk gesloten, nu weer gefaseerd open