Sluitende Programmabegroting 2025 voor gemeente Alphen aan den Rijn, maar wel voor miljoenen aan bezuinigingen
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN – De Alphense gemeenteraad moet op 7 november de Programmabegroting 2025 vaststellen. Hierin zijn vele miljoenen aan bezuinigingen verwerkt. De begroting is sluitend. Toch is wethouder Gert van den Ham (financiën) niet blij: ‘Ik ben nog steeds boos dat het Rijk alle gemeenten zwaar heeft gekort.’
De komende vier jaar zijn voor elke gemeente financieel zwaar. Alphen aan den Rijn heeft echter in 2025 en in 2028 een sluitende begroting. In 2026 is er een verwacht tekort van structureel 10 miljoen euro. Dit bedrag wordt uit de Algemene Reserve, de gemeentelijke spaarpot, gehaald. Voor 2027 is er een klein tekort. ‘Ik denk dat dit zich vanzelf wel oplost’, zegt de wethouder financiën.
Ondanks de opluchting dat ‘het’ allemaal uiteindelijk is gelukt, zijn er wel gevolgen door de bezuinigingen. Zo wordt in Alphen-Stad maar één sporthal in De Bijlen gebouwd, in plaats van de geplande twee hallen. Ook zijn snelfietspaden geschrapt. ‘Dit zijn plannen waar we geld voor hebben gereserveerd in de vorige begroting, maar de plannen worden niet uitgevoerd’, legt Van den Ham uit. ‘Het betekent dus dat er niets sneuvelt, iets nieuws wordt niet uitgevoerd. De inwoners merken hier niets van.’
OZB en rioolheffing omhoog
Waar inwoners wel iets van merken, is de verhoging van de Onroerend Zaakbelasting (OZB) en van de rioolheffing. De rioolheffing gaat omhoog met ongeveer zestien euro voor een eenpersoonshuishouden. De rioolheffing moet kostendekkend zijn, de inwoners betalen dus precies het bedrag dat de gemeente moet uitgeven. De afvalstoffenheffing blijft gelijk.
Voor een eenpersoonshuishouden stijgt de OZB met 42 euro per jaar. De OZB is een inkomstenbron voor de gemeente. Alphen aan den Rijn heeft een verhoging van vijftien procent doorgevoerd, maar zit daarmee als gemeente nog niet op het landelijk gemiddelde bedrag. Overigens betalen bedrijven procentueel twee keer zoveel als particulieren. Bedrijven betalen 30 procent meer dan voorheen.
Bezuinigen op eigen personeel en duurzame zaken
‘De personeelskosten van de gemeente moeten met 2 miljoen euro omlaag’, zegt Van den Ham. ‘We doen dit in ieder geval door de externe inhuur te verminderen. Eigen mensen zijn de helft goedkoper dan externe krachten.’ De externe inhuur is de afgelopen jaren gegroeid, door een tekort aan mensen die de functie willen en kunnen vervullen.
Maar stelt de wethouder: ‘Ik zie wel dat de arbeidsmarkt iets aantrekt. We zijn nu al begonnen om zoveel mogelijk mensen in dienst te nemen.’ De ‘nieuwe’ uitdaging is om jonge ambitieuze mensen te behouden. Ambtenaren maken carrière en willen vaak na een tijdje naar een grotere gemeente. ‘Onze jongeren gaan dan bijvoorbeeld naar Amsterdam en wij trekken mensen uit een kleinere gemeente aan.’
Er wordt ook fors bezuinigd op het programma duurzaam. Van den Ham, die naast financiën ook duurzaam in zijn portefeuille heeft, vindt dat niet heel erg. ‘We krijgen van de Europese Unie en van de Rijksoverheid geoormerkt geld, dus bestemd om bepaalde zaken uit te voeren. Als gemeente hebben wij hier eigen geld bijgedaan, maar dit extra bedrag wordt niet ingezet. Daarom kan dit bedrag nu uit de begroting worden gehaald. We kunnen dan toch realiseren wat we graag willen realiseren.’
De cijfers
De Programmabegroting laat ook zien hoeveel inkomsten er zijn en hoeveel uitgaven er zijn met een onderverdeling.
De inkomsten zijn:
- Algemene uitkeringen en Gemeentefonds (van het Rijk): 242.657.649 euro, dit is 56 procent van het totale inkomen
- Lokale belastingen, leges, parkeerbelastingen en -inkomsten, grafrechten en overig (van inwoners): 113.347.962 euro, dit is 18 procent van het totale inkomen
- Reserves, grex, rente, verhuur vastgoed, werk voor derden, plankosten en overig (overige inkomsten): 76.979.442 euro, dit is 26 procent van het totale inkomen
De uitgaven zijn:
- Sociaal Domein: 175.848.047 euro
- Fysieke Leefomgeving: 51.089.801 euro
- Mutaties reserve: 11.466.016 euro
- Bedrijfsvoering: 47.938.992 euro
- Volksgezondheid en milieu: 42.115.062 euro
- Sport, cultuur en recreatie: 22.387.637 euro
- Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting: 31.513.886 euro
- Onderwijs: 22.971.407 euro
- Openbare orde en veiligheid: 12.585.490 euro
- Bestuur: 11.155.455 euro
- Financiering en algemene dekkingsmiddelen: 3.753.277 euro
- Economie: 4.818.155 euro
Lees ook: Kinderboerderij, evenementen, zorg en verenigingsleven lijken financieel gered